Ang sawikain ay isang matalinghagang pahayag o grupo ng mga salita na may di-tiyak o nakatagong kahulugan. Hindi ito literal na dapat unawain, at madalas ginagamit upang magbigay ng payo, paalala, o komentaryo sa ugali o sitwasyon.Halimbawa: “Itaga mo sa bato” (ibig sabihin: sigurado o tiyak).Ang kawikaan ay mga maikling pangungusap na may aral o paalala, kadalasang ginagamit sa pagbibigay-gabay. Katulad ito ng salawikain, ngunit ang salawikain ay mas matanda at mas ginagamit sa pagbibigay ng pangkalahatang karunungan sa buhay.Pagkakaiba: Ang kawikaan ay maaaring mas tiyak o direktang payo, habang ang salawikain ay mas malalim ang simbolismo.Pagkakatulad: Pareho silang naglalaman ng aral at ginagamit sa pagtuturo ng pagpapahalaga.Malaki ang papel ng sawikain at kawikaan sa paghubog ng mabuting asal, disiplina, at pananaw sa buhay ng kabataan. Dahil madalas silang may aral, nagiging gabay ito sa pagdedesisyon at pagkikilos ng isang tao. Itinuturo nito ang pagiging mapagkumbaba, matiyaga, at magalang.Ang tanaga ay isang maikling tulang Pilipino na binubuo ng apat na taludtod na may pitong pantig bawat taludtod (7-7-7-7).Napatutunayan nito ang talino at pagkamalikhain ng mga ninuno dahil kahit maigsi ito, napalalalim nito ang kahulugan gamit ang talinghaga, tayutay, at simbolismo. Sa kakaunting salita, nakapagpapahayag ito ng damdamin, aral, at kultura.Ang mga karunungang-bayan ay tulay sa pagkilala sa ugat ng ating kultura. Sa pamamagitan nito, mas nauunawaan ng kabataan kung paano mag-isip ang mga sinaunang Pilipino, paano sila namuhay, at anong mga pagpapahalaga ang mahalaga noon—na nananatiling mahalaga rin ngayon. Natututo rin silang i-apply ang aral ng nakaraan sa kasalukuyan.Ako ay natutuwa at humahanga kapag may kabataang gumagamit ng mga sawikain at kawikaan, dahil ipinapakita nito na pinapahalagahan nila ang wikang Filipino at nauunawaan nila ang mas malalim na kahulugan ng ating panitikan. Nagiging palatandaan ito na may koneksyon pa rin ang kabataan sa ating kasaysayan at karunungan.Oo, tama lang. Sa panahong maraming kabataan ang naaapektuhan ng teknolohiya at banyagang kultura, mahalagang itanim sa kanilang kamalayan ang yaman ng sariling panitikan. Sa Grade 7, nagsisimula pa lang silang maunawaan ang mas malalim na kahulugan ng mga salita, kaya mainam itong ituro bilang pundasyon ng pagkakakilanlan.Kapag pinahahalagahan natin ang mga karunungang-bayan, natututo tayong lumingon sa pinanggalingan. Hindi lamang ito sining ng panitikan, kundi repleksyon ng ating ugali, prinsipyo, at pananaw sa buhay bilang Pilipino. Ito ay salamin ng ating karanasan bilang bayan, kaya’t ang pag-unawa rito ay hakbang tungo sa mas malalim na pagmamahal sa sarili nating kultura.