Ano ang cost-push inflation at paano ito nararanasan ng mga Pilipino sa araw-araw?
Answer (1)
Ang cost-push inflation ay uri ng pagtaas ng presyo na dulot ng pagtaas ng gastos sa produksyon. Ibig sabihin, tumataas ang presyo ng produkto hindi dahil sa dami ng bumibili kundi dahil sa pagmahal ng mga hilaw na materyales, sahod ng manggagawa, kuryente, o langis. Dahil dito, napipilitan ang mga negosyante na itaas ang presyo ng kanilang paninda upang hindi sila malugi.Isang halimbawa ng cost-push inflation sa Pilipinas ay nang tumaas ang presyo ng gasolina at diesel noong 2022. Ang epekto nito ay hindi lang sa mga motorista kundi pati na rin sa mga nagbebenta ng gulay, isda, at iba pang produkto na kailangang ilipat mula sa mga probinsya patungong lungsod. Dahil sa pagtaas ng transportasyon, nadagdagan ang gastos sa paghahatid ng mga kalakal at ipinasa ito ng mga negosyante sa mga konsyumer sa anyo ng mas mataas na presyo.Isa pang halimbawa ay kapag may kakulangan sa supply ng produktong agrikultural dahil sa bagyo o tagtuyot. Kapag kaunti lang ang ani ng bigas o gulay, tumataas ang presyo ng mga ito sa pamilihan. Kahit hindi tumaas ang demand, nagiging mas mahal pa rin ang produkto dahil tumaas ang production cost o nabawasan ang supply.Ang cost-push inflation ay mahirap solusyonan dahil kahit kontrolin ng pamahalaan ang demand, hindi nito agad naaayos ang supply-side problem. Kailangan ng suporta sa produksyon, gaya ng subsidiya sa mga magsasaka, mas murang abono, o maayos na daanan para sa mas mabilis na delivery.Para sa mga estudyante, mahalagang malaman ang cost-push inflation dahil ito ay isang dahilan kung bakit tumataas ang presyo kahit walang dagdag na demand. Kapag naiintindihan nila ito, mas maipapaliwanag nila kung bakit may mga panahong mahal ang bilihin kahit hindi naman tayo gumagastos nang sobra-sobra.
