Ipaliwanag ang ibig sabihin ng consumer price index (CPI) at paano ito ginagamit upang masukat ang inflation sa Pilipinas.
Answer (1)
Ang consumer price index (CPI) ay isang sukatan na ginagamit upang malaman kung gaano kataas o kababa ang presyo ng mga pangunahing produkto at serbisyo na karaniwang binibili ng mga mamamayan. Sa madaling salita, sinusukat ng CPI kung gaano na ang itinaas ng kabuuang halaga ng mga bilihin na bahagi ng pang-araw-araw na pamumuhay, tulad ng bigas, kuryente, pamasahe, damit, at gamot.Sa Pilipinas, ang ahensyang sumusukat ng CPI ay ang Philippine Statistics Authority (PSA). Gumagamit sila ng isang "market basket" na binubuo ng daan-daang produkto at serbisyo na kinakatawan ng gastusin ng karaniwang pamilyang Pilipino. Tuwing buwan, iniipon ng PSA ang presyo ng mga produktong ito sa iba’t ibang rehiyon. Kung tumaas ang kabuuang halaga ng basket, ibig sabihin tumataas ang inflation.Halimbawa, kung noong Enero ang CPI ay nasa 110 at pagkatapos ng anim na buwan ay naging 115, nangangahulugan ito na tumaas ng 5% ang presyo ng mga pangunahing bilihin. Kapag alam ng pamahalaan na tumataas ang CPI, maaari silang gumawa ng hakbang tulad ng pagtaas ng interest rate sa pamamagitan ng Bangko Sentral ng Pilipinas upang mapabagal ang inflation.Mahalagang maunawaan ng mga estudyante ang konsepto ng CPI dahil ito ay isang mahalagang instrumento upang masukat ang tunay na kalagayan ng presyo sa ekonomiya. Hindi sapat na tignan lamang ang presyo ng isang produkto gaya ng bigas, kailangan nating tingnan ang kabuuang galaw ng mga presyo upang maintindihan kung may inflation o wala. Sa ganitong paraan, mas magiging matalino ang mga kabataan sa pagtaya sa halaga ng pera, pagbuo ng badyet, at pag-unawa sa mga balita ukol sa presyo ng bilihin.
